Eyalet Askerleri ve Tımarlı Sipahiler
Osmanlı ordusunun önemli bir kısmını eyalet askerleri oluşturuyordu. Eyalet askerlerinin temelini “Tımarlı Sipahiler” oluşturmaktaydı. Eyalet askerleri şu kısımlardan oluşmaktaydı:
1-Tımarlı Sipahiler:
Tımarlı sipahilerden oluşan, dirlik sahiplerinin beslemek zorunda olduğu, çağrıldığında toplanıp orduya katılan, maaş almayan ve Osmanlı ordusunun büyük bölümünü oluşturan ordudur. Osmanlı toprak sisteminin doğal sonucu olarak oluşan bu ordu devlete ekonomik bakımdan yük olmazdı. Tımarlı sipahi aldığı dirlikle, hem kendi geçimini sağlar hem de tımar kanunnamesinde belirlenen miktarda atlı asker beslerdi. Tımarlı sipahilerin beslediği bu atlı askerlere cebellü denirdi. Tımarlı sipahiler 16. yüzyılın sonlarından itibaren önemini kaybetmiştir.Bilgi: Tımar sahipleri ilk 3 bin, zeamet sahipleri ise ilk 20 bin akçesini kendi geçimleri için ayırırlardı. Buna kılıç hakkı denirdi. Tımar sahipleri geri kalan gelirin her 3 bin akçesi, zeamet ve has sahipleri ise her 5 bin akçesi için tam teçhizatlı bir atlı asker yetiştirmek ve gerektiğinde bunlarla birlikte savaşa katılmak zorundaydı.
Tımarlı sipahilerin önemini kaybetme nedenleri
1. Dirliklerin hak etmeyen kişilere verilmesi.2. Yeniçerilerin tımarları ele geçirmeleri.
3. Sipahilerin sayılarının artması.
4. Yeni fetihlerle toprakların genişletilememesi
5. Celali isyanları yüzünden üretimin azalması.
6. Tımar gelirlerinin düşmesi ve gelirlerinin hazineye mukataa yoluyla aktarılması
7. 17. yüzyıl ortalarından itibaren tımarlı sipahilerin geri hizmetlerde görevlendirilmeleri.
Tımar Sisteminin Bozulmasının Sonuçları
Devlet ulûfeli tüfekli kapıkulu askerinin sayısını artırmak zorunda kaldı. Sayıları çoğalan kapıkullarına ulûfe yetiştirmek güçleşti. Hazinenin yükü arttı. Eyaletlerdeki tımarlı sipahiler ile kapıkulu birbirine karşı denge unsuru idiler. Tımarlı sipahiler kalkınca, kapıkulları devlete hükmeder hale geldiler. Kapıkulu askeri ihtiyacı artınca “devşirme sistemi” de bozuldu. Devşirme olmayan kişiler de kapıkulu askeri yapıldı. Köylü kapıkulu asker olmak isteyince toprağını bıraktı. Bu yüzden üretimde azaldı.2- Akıncılar:
Bahar aylarında düşman ordularına akınlar düzenlemek, keşif hizmetlerinde bulunmak, ordunun güvenle ilerlemesini sağlamak ve savaş sırasında akınlar yaparak düşmanın moralini bozmak amacıyla sınır ve uc boylarında görev yapan atlı birliklerdir.
3- Azaplar:
Savaşlarda yeniçerilerin önünde bulunup, savaşlarda yeniçerilerin önünü açmak göreviyle yükümlü olan Anadolu’daki bekâr erkeklerden oluşan askerlerdir.
4- Yaya ve Müsellemler:
Ordunun geri hizmetinde bulunup, ordunun geçeceği yolları açmak, köprüleri tamir etmekle görevliydiler. Anadolu’daki müsellemlere Yörük denirdi.
5- Deliler:
Sınır boylarını koruyan hafif süvari birlikleri.
6- Gönüllüler:
Sınır boylarındaki halktan seçilip sınırdaki şehir ve kasabaların korunmasından sorumlu askerler.
7- Beşliler:
Geri hizmet ocaklarından olup, sınır boylarında görev yaparak kaleleri korurlardı.
8- Sakalar:
Ordunun su ihtiyacını karşılarlardı.
Bu sayfaya link ver !
Konu Başlıkları:
Osmanlı Askeri Teşkilat
Çok güzel bilgiler
YanıtlaSil